Category Archives: ecologisch leven

De voedingsdriehoek

Je hebt het misschien al gehoord, er zijn nieuwe voedingsadviezen over gezonde voeding gelanceerd enkele maanden geleden.

De voedingsdriehoek van weleer is op zijn kop gezet, met de punt naar beneden. En er ligt minder nadruk op vlees en meer op vegetarische varianten. Plantaardige voeding heeft de voorkeur in deze nieuwe versie van de voedingsdriehoek. Daar zijn wij fan van!

gezonde voeding

In feite beantwoorden de nieuwe voedingsadviezen perfect aan wat onze voedingskundige Katrien Nauwelaerts al jarenlang vertelt over gezonde voeding.

Je drinkt best 1,5-2 liter water per dag. Als je niet graag water drinkt, dan kan je ook kruidenthee of suikervrije grenadine (diksap) drinken. Groentensoep of verse smoothies zijn ook prima watervarianten om aan voldoende vocht te komen.

Je eet liefst bij elke maaltijd een stuk fruit of groentes. Fruit bij het ontbijt, wat rauwkost of een slaatje tussen de boterham of een stuk fruit of fruitslaatje als dessert.
Veel groentensoorten zijn prima te combineren met fruit. Dat geeft een zoeter effect, voor de zoetebekken onder ons. Sla- en koolsoorten zijn bijna allemaal te combineren met appel, peer of citrusvruchten. Experimenteer ook eens met andere soorten, zoals kiwi of bessen.
Banaan en mango passen dan weer prima in een verse smoothie. Voeg wat gember of kaneel toe voor een pittigere toets.

Eigenlijk zou je elke dag groene groentes moeten eten, om aan voldoende vitamines en mineralen te komen. Sla en spinazie zijn de traditionele groene groentes, maar denk ook eens aan komkommer, broccoli, courgette, erwten, boontjes, etc.
Groene groentes passen prima bij je warme maaltijd, maar je kan ze ook combineren met brood of koude pasta. Groentes, als dan niet geplet of gepureerd, zijn een heerlijk broodbeleg! Voor een hartige toets kan je een plakje kaas toevoegen.

gezonde voeding

Pas op de derde plaats komen vlees, vis, ei en vegetarische varianten zoals peulvruchten, kaas of paddestoelen. Eet gerust vlees, maar kies ook bewust enkele keren per week voor een vegetarisch alternatief.

Erwten, linzen, bonen en kikkererwten passen bij bijna elk menu. Ze zijn ook heel makkelijk en lekker te combineren met pasta of aardappelen. In slaatjes kan je (geplette) noten, zaden of pitten toevoegen. Die geven je groentes een exotische toets. Kaas is lekker bij bijna elke fruit- en groentensoort.

Afhankelijk van je energieverbruik eet je meer of minder aardappelen, brood, pasta, rijst, etc. Mensen die veel lichamelijke inspanningen leveren en graag actief bezig zijn, op het werk of in je hobby, hebben hier meer nood aan dan anderen die vaak stil zitten.

Je hoeft niet altijd aardappelen, pasta, rijst of brood te eten. Probeer ook eens zoete aardappel of graansoorten zoals couscous, quinoa, gierst, haver etc. Die zijn zowel koud als warm te eten. Een lekker en gezond alternatief ook voor de klassieke brooddoos op het werk of op school.

Smakelijk!

Naar een stressloos bestaan…

Of we het nu willen of niet, we hebben allemaal af en toe last van stress. Wat meer rust in je lijf of in je hoofd is dan ook één van de meest voorkomende goede voornemens van het nieuwe jaar.

We geven vijf tips om die rust ook effectief waar te maken in 2018…

1. Neem af en toe een pauze
Ben je op weg naar school, naar het werk of een klant, sta dan eens een keertje letterlijk stil en adem drie keer bewust in en uit. En bekijk het landschap of de mensen om je heen. Maak desnoods een foto of noteer iets dat je opvalt. Af en toe rondkijken en gewoon genieten van wat je ziet geeft je energie om daarna weer verder te razen.

Speeltuin

2. Leer “Neen” te zeggen
Is het echt nodig dat je die sms of mail onmiddellijk beantwoordt? Moet je altijd bereikbaar zijn of meteen je telefoon opnemen? Vergaat de wereld als je eens een halve dag niet online bent of enkele dagen je sociale media niet checkt? Allicht niet…
Leg jezelf grenzen op. Bepaal een uur, bijvoorbeeld 19u, waarna je geen mails meer beantwoordt of geen werkgerelateerde media meer checkt. Leg regelmatig je telefoon bewust even weg. Je hoeft die niet constant op zak te hebben… Samen met je partner of met je kinderen een uurtje op de bank hangen kan je weer helemaal opladen na een drukke dag. Met je gezin of met vrienden een dagje weg en uitwaaien is heerlijk ontspannend. Je telefoon heb je op dat moment niet vandoen.

3. Stop met klagen
Probeer telkens als er een negatieve gedachte in je opkomt of je ergens op wil kankeren bewust je mond te houden en aan iets anders te denken. Positief denken heet dat. Dat is voor sommige mensen niet makkelijk. De cirkel van negatieve gedachten stoppen is al een eerste stap. Doen! Dat positieve komt dan vanzelf wel… Weinigen zitten immers te wachten op jouw geklaag.

Zit je echt met een probleem, ga dan manieren bedenken om het op te lossen. Zet alle mogelijkheden op papier en bekijk welke er haalbaar zijn. En wat je daarvoor moet doen of nodig hebt. Bewust nadenken over oplossingen voor dingen die je dwars zitten helpt je om uit die negatieve spiraal te stappen. Lukt het je niet om vooruit te komen, schakel dan hulp in van een vriend(in), familielid of een instantie. Mensen helpen je allicht graag verder. Daar wordt iedereen blij van!

4. Eet gezond
Een gezonde geest zit in een gezond lichaam. Dat wisten de oude Grieken meer dan 2000 jaar geleden al! Meer over gezonde voeding lees je hier.

Tinne

5. Beweeg meer
Je hoeft niet voor elke verplaatsing de auto te nemen. Afstanden van minder dan 5km kan je ook te voet afleggen. En tot 15km gaat prima met de fiets. Is dat een beetje te veel van het goede? Ga dan voor de kleine dingen: neem de trap in plaats van de lift, pak de fiets om naar de bakker te gaan, sta af en toe eens op van je stoel en wandel een rondje rond je bureau of buig drie keer door je knieën, spring eens vijf keer in de lucht, of doe een rondedansje met een collega als er een leuk liedje klinkt op de radio.

En vooral… Geniet van het nieuwe jaar!

Je kleerkast

Zie je door de kleren de kast niet meer? Zo’n grote keuze aan spullen dat je ‘s ochtends niet meer weet wat je aan moet trekken? Dan is het misschien tijd voor grote schoonmaak in je kleerkast… De winter is daar een ideaal moment voor!

kledingkast

Een stap-voor-stap-gids:

STAP 1 Maak drie grote stapels

1. Eén stapel voor de absolute must haves. Die spullen dus die je absoluut niet kwijt wil.
2. Een tweede stapel voor die kleding waar je vanaf wil. Kleding die te klein of te groot is, waarvan het model je niet staat of de versleten spullen. Kleding die je de voorbije twee jaar niet meer gedragen hebt kan ook op deze stapel.
3. Een derde stapel dient voor de twijfelgevallen.

STAP 2 Stel een strenge jury samen voor de twijfelgevallen

Ga doorheen je twijfelgevallen-stapel en wees heel streng. Vraag eventueel een vriend(in) of je partner om te helpen met beslissen. Het is de bedoeling dat er uiteindelijk slechts twee stapels overblijven: eentje met spullen die je zeker wil houden en eentje met die dingen die naar de kringloopwinkel mogen of enkel nog goed zijn voor de vuilnisbak.

Oude versleten kleding is ideaal als vod voor erg vuile taakjes, zoals vernis- en schilderwerken, het wassen van je auto of het smeren van je fiets. Geef je versleten kleding dus eerst een tweede leven vooraleer je ze definitief naar de vuilnisbak verbant.

STAP 3 Combineren maar…

Maak combinaties van de kleding die je hebt gehouden. Mischien ontdek je wel leuke combisetjes van truitjes en broeken, nu je door de kleren de kast weer ziet…

kledingkast

En wellicht zijn er ook spullen die je tekort blijkt te hebben. Maak daar een lijstje van en beloon jezelf met een shoppinguitje. Bel een paar vrienden of vriendinnen op en ga samen daarna nog iets drinken. Kan je lekker bijpraten.

Nog een leuk ideetje voor een gezellige middag met vrienden of vriendinnen is een kledingruildag. De kleding van de stapel waar je vanaf wil is wellicht niet allemaal versleten. En die spullen die voor jou te groot of te klein zijn, passen misschien perfect voor je vriend(in). De kans is groot dat hij/zij ook weer spullen heeft die op maat gemaakt lijken voor jou.

Wil je graag een uniek stuk, spring dan eens een vintagewinkel binnen. Het is even zoeken, maar je vindt er allicht net dat leuke stuk dat perfect is voor de feestdagen. En voor geen geld!

Talent

Als je naar de biosupermarkt gaat… dan kom je energiek terug! Achter de schermen van Eco-logisch Leven maken de medewerkers leuke dingen mee. Lees zelf maar!

“Goeiemorgen! … Euh… Middag!” roep ik enthousiast tegen de grijzende kassier terwijl ik mijn winkelkarretje richting biologische olie en pasta manoeuvreer. Hij lacht: “Pas wakker?” Ik glimlach naar hem, maar laat er verder het zwijgen toe. “Tot straks!” roept hij me na.

Tijdens het winkelen zie ik in een flits één van zijn collega’s voorbij komen… “Hé, dat is die jonge gast die de vorige keer is beginnen zingen tegen de jongste dochter toen ze schattige peuterpraatjes aan het verkondigen was aan de kassa. Hij verontschuldigde zich zelfs bij het betalen omdat mijn rekening zo hoog was,” herinner ik me.

Een half uurtje later sta ik aan de kassa met een volle kar, om af te rekenen. De grijze vijftiger is een andere klant aan het bedienen, dus ik schuif aan bij zijn jongere collega. Het is erg rustig in de winkel, zo op de middag. Als zijn klant betaald heeft en er verder niemand meer in de rij staat, komt de oudere van de twee bij ons staan. Hij kijkt in mijn kar en begint te zingen: “Ik heb m’n wagen volgeladen… vol met biogroenten!”

De jonge gast kijkt op: “Ik ken dat melodietje van ergens… van een heel ver kinderverleden…” Zijn collega bevestigt: “Klopt! Dat is een oud kinderliedje.” En hij geeft nog enkele voorbeelden ten beste uit hetzelfde genre.
“Maarreuh… Er zat toch iets anders in die wagen dan groentes?” vraagt de jongeman wat onzeker. “Ja, ouwe wijven!” lach ik, “Maar dat durfde hij hier niet te zingen…” De zanger buldert van het lachen.

Op dat moment komt er een nieuwe klant aan, dus ons zangtalent gaat weer achter zijn eigen kassa staan. De jonge kassier brainstormt verder: “Eigenlijk zouden we hier met drie kassa’s a capella en in canon moeten zingen voor de klanten. Dat trekt volk!” Ik beaam: “En dan die van de slagerij aan de andere kant van de winkel laten antwoorden.” De oudere laat weer van zich horen: “Leeejoh! Leeeêêjooh!” buldert hij, zonder dat er antwoord komt: “… Nee, ze willen blijkbaar niet meedoen ginder…” Iedereen lacht.

“Ik heb nog nen hoop van die commerciële ideeën, zene.” zegt de jongeling voor me, “maar niemand wil naar mij luisteren…” Hij geeft een paar voorbeelden. Er zitten goeie dingen tussen! Dus ik vraag: “Zijt ge zeker dat uw toekomst aan de kassa van de Bioplanet ligt?” Hij probeert zelfzeker te bevestigen, maar ergens hoor ik toch een lichte twijfel in zijn stem: “Eigenlijk ben ik zanger, maar ja… Is dit daikoon?” Dat is inderdaad daikoon. “En pastinaak…” Hij concentreert zich weer op de waren in mijn kar.
“Ken je die nog?” vraag ik. “Ja, postelein!” Ik moet glimlachen. “Waart gij dat die mij dat uitgelegd heeft de vorige keer?” Ik bevestig. “Ah, cool! Sindsdien weet ik dat dus!”

Ik vraag: “En hebt ge ‘t ook al eens klaargemaakt?” De postelein is erg vers, dus ik wijs hem daarop: “Als ge ‘t wilt uit proberen, zou je vandaag een struikje moeten mee pakken.” Hij gaat dat doen, zegt hij, en vraagt me enkele receptjes te herhalen: “Ik zou eens een blaadje van uw kar moeten pikken, hè, dan weet ik hoe dat smaakt.”
“Doe maar, hoor! Maakt niet uit…” zeg ik. “Nee, dat mag ik niet, iets uit de kar van de klanten halen.” zegt hij stilletjes.

Plots beginnen zijn ogen te twinkelen en gebruikt hij een deftige toneelstem: “Komt u maar verder, mevrouw!” In het voorbijgaan stopt hij heel even mijn kar en met een guitige blik plukt hij één blaadje van de postelein. Hij steekt het vlug in zijn mond. Tijdens het intikken van mijn elektronische betaalcode, begint hij te kauwen. “Mmmmmm, da’s keilekker! Da’s echt lekker!” roept ie verrukt.

Smakelijk!

© 2013 Katrien Nauwelaerts

(gepubliceerd met toestemming van de auteur)

Ruimtebesparing

Hebt u de EcoApp van Eco-logisch Leven al bezocht in Antwerpen? Onze praktijkruimte heeft meer dan een jaar lang ook dienst gedaan als ecologisch woonexperiment.

Onze medewerkers hadden natuurlijk al heel wat ecologische woonervaring. Die vulden we aan met het lezen van allerhande artikels over ecologisch wonen, van designers over tuinexperts tot hard core ecologisten. We bezochten andere ecologische woonprojecten, spraken met experts en ervaringsdeskundigen en vormden zo onze eigen ideeën.

Daarna volgde het concretiseren van die ideeën en het toepassen ervan op de concrete woonoppervlakte die we ter beschikking hadden. Dat was een hele klus, we hadden immers slechts 100m² om in te vullen. Maar het lukte! En we zijn best trots op het resultaat.

In deze blog een oplijsting van ruimtebesparende ideeën…

Weet jij wat er zich onder de trap bevindt bij jou thuis? Sommige mensen maken daar een fietsenkot van, een kapstokplek voor jassen en schoenen, een bureauruimte of zelfs een hondenkot. In het ecologisch woonproject van Eco-Logisch Leven vind je daar een WC-ruimte.
Is de ruimte onder de trap bij jou thuis helemaal afgesloten en ontoegankelijk? Ga dan aan de slag en gebruik deze extra ruimte voor dat droomproject dat je altijd al wilde uitvoeren, maar dacht er geen plek voor te hebben in huis.

Hoe zien jouw gordijnen eruit? Gordijnen tot op de grond zorgen voor kleine verborgen ruimtes waar je spullen achter kan verstoppen zoals reservestoelen of je werktas.

En je kasten? De verloren ruimtes naast de kasten kan je ook opvullen als plek voor je klapstoelen, je plooifiets, een stapel dozen, de prullenmand, enzovoort.

En niet alleen die plekjes naast de kasten kan je nuttig gebruiken, ook de ruimte boven de deuren of boven je bed hoef je niet onbenut te laten. Laat je kasten doorlopen tot boven de deurlijsten of het bed en creëer op die manier extra opbergplek.

Als je je spullen bovenop de kast wil opbergen, gebruik dan hetzelfde design van dozen. Dat creëert extra opbergruimte voor spullen die je niet vaak nodig hebt, en met dezelfde soort dozen toont het ook nog eens leuk.

Deurpanelen zijn ook ruimtes. Wij gebruikten de deurpanelen in de slaapkamer als extra kapstok voor kleding en die van de badkamer als handdoekenruimte. Ook aan de douchepanelen in de badkamer kan je rekjes ophangen voor je douchegel, shampoo of conditioner.

Niet alleen aan de deurpanelen,maar ook aan de binnenkant van je kastdeuren kan je allerlei dingen ophangen. En dat gaat verder dan de traditionele ophaalkalender voor je afval. Gebruik deze ruimte bijvoorbeeld voor je schoonmaakproducten, je keukenhanddoeken, een bakje voor je plastiek zakjes, je cosmeticaproducten, haarspeldjes, enzovoort.
Of nog beter: gebruik kasten met uitschuifbare rekken. Zo krijg je meer overzicht over je spullen en kan je meer kwijt op een beperkte plaats.

Bureaus zijn vaak opklapbaar, zodat je je werkruimte kan opbergen en meer leefruimte creëren. In de living of een krappe slaapkamer is dat een handig idee. En als je geen lange benen hebt, kan je de ruimte onder je bureau of tafels gebruiken voor een papiermand, je plooifiets of een extra krukje dat op een andere plek in de weg zou staan.

In de ruimte onder het bed kan je dekenlades of boekenplanken installeren, maar ook een logeerbed of een extra matras.

Heb je echt een ruimtegebrek? Ga dan voor de multifunctionele invulling van ruimtes. Een bed boven de eetplek bijvoorbeeld of je slaapplek als arendsnest boven je bureau.
Ook heel der kamers kan je een dubbele functie geven. De consultatie- en workshopruimte van Eco-Logisch Leven in Antwerpen doet tevens dienst als living op de momenten dat we geen ouders of hulpverleners onvangen of vergaderingen houden. En de achterkamer wordt gebruikt als slaapruimte, met een opklapbaar bed, maar is ook de ideale brainstormruimte waarbij we dan met afwasbare stiften de grote ramen bekladden met onze creatieve hersenspinsels.

En je plafond? Heb je daar al eens aan gedacht? De broodmand zweeft in ons ecologisch woonproject boven de eettafel, in de toiletruimte hangt de reserve WC-rol in een mandjesconstructie hoog en droog naast de lavabo en tegen de plafond van de badkamer installeerden we de spijlenkant van een oud ledikant. Ideaal als uitdruiprek voor natte jassen of doorregende kleding na een lange fietstocht in de regen.
Je auto inruilen voor de fiets is immers ook ecologie… 🙂

Voeding voor ouderen

Onlangs waren we te gast in Overijse, waar we voor Kamp Kwadraat een workshop rond “Gezonde voeding voor ouderen” verzorgden. Tinne en Katrien zorgden, samen met het enthousiaste publiek, voor een geanimeerde avond.

De hamvraag van de avond werd “Hoeveel mag je nu eigenlijk eten op een dag?” Het antwoord vind je hier bij het Voedingscentrum.

Borstvoedingsbeurs

Donderdag 1 oktober startte de Wereld BorstvoedingsWeek, waarbij een week lang wereldwijd de gezondheidsaspecten van borstvoeding in de kijker worden gezet. Op die manier probeert men via allerhande initiatieven meer vrouwen aan te moedigen om te kiezen voor borstvoeding. Het thema van dit jaar is “Borstvoeding en werk: laat het werken!”, een onderwerp waar menig moeder mee worstelt.

Borstvoedingsbeurs Poster

zna_erasmus

ZNA St Erasmus te Borgerhout organiseerde een informatieve borstvoedingsbeurs rond dit thema in haar ziekenhuis. Wij waren één van de aanwezige standhouders.

José zorgde voor de kruidige aankleding van onze stand en lactatiekundige Katrien verzorgde het informatieve praatje.

Een geslaagd initiatief!

Wasssen zonder stroom

Misschien bent u er al eens geweest? Want wij geven er ook workshops en consultaties… Wij hebben een prakijkruimte te Antwerpen die tevens dienst doet als ecologisch woonproject. We experimenteren er met ecologische woonprincipes zoals multifunctioneel ruimtegebruik, minimaal electriciteitsverbruik, recycling en upcycling, muurtuineren, pottentuin, beperking van het gebruik van fossiele brandstoffen, enzovoort.

Eco-logisch Leven staat bekend als de organisatie die thuis is in gezonde voeding en borstvoedingsbegeleiding, maar ook ecologische lifestyle is een belangrijk werkdomein!

Vandaag zetten we daarom onze bevindingen over het wassen zonder stroom in de kijker. Mét een wasmachine, maar zonder electriciteitsverbruik.

The Laundry POD
The Laundry POD

Wij experimenteerden een jaar lang met The Laundry POD, een wasmachine die je met de hand moet aandrijven en die dus niet werkt via het electriciteitsnetwerk. Het is een kleine wasmachine, met een volume van maximaal tien kledingstukken per wasbeurt. Wil je je spijkerbroeken wassen, dan zijn dat er ongeveer twee per keer. T’shirten kan je met tien tegelijkertijd wassen. De machine verbruikt slechts vijf liter water voor de wasbeurt en nog eens vijf voor het spoelen, meer niet. En een klein schepje wasmiddel is voldoende voor een mooi wasresultaat. Superecologisch dus!

De Laundry POD is ook niet duur… Een traditionele wasmachine kost tien keer zoveel. Omdat de afzetmarkt te klein is, is er voorlopig geen distributeur in Vlaanderen te vinden. Wij bestelden ons exemplaar via internet. En hadden hem enkele dagen later al in huis, rechtstreeks vanuit Amerika.

Via dit filmpje kan je bekijken hoe het wassen met de Laundry POD in zijn werk gaat.

Wij merkten dat het horizontale draaisysteem nadelen heeft. De was draait immers horizontaal rond in de tobbe, waardoor er geen “slag” is. Die moet je zelf maken, door van draairichting te veranderen, maar helemaal hetzelfde als een verticale “slag” bij een traditionele wasmachine is het niet. Het is die “slag” immers die het vuil uit de was “slaat”. Daarom raden we aan om na het horizontale wassen met de draaihendel de machine te openen en toch nog even met de hand de was door te kneden en het vuil eruit te “slaan”. Dat is slechts enkele minuten extra werk en het levert net iets schoner wasgoed op. Of die indruk hadden wij toch.

Je wasgoed spoelen en zwieren gaat vrij eenvoudig. Let wel: je werkt met je eigen spierkracht. Dus hoe sneller je de hendel kan doen draaien, hoe droger je wasgoed. Meer dan 1000 toeren per minuut, zoals bij een traditionele wasmachine haal je natuurlijk niet… Daarom hangt je was toch aanzienlijk langer aan de waslijn te drogen dan wanneer je de was elektrisch zou laten zwieren.

Ecologisch wassen
Ecologisch wassen

Voor een- of tweepersoonshuishoudens is dit ecologisch wassysteem prima haalbaar. Ook op de camping lijkt de Laundry POD ons een fijn alternatief voor handwassen. Gezinnen met kinderen schaffen misschien toch beter ook een traditionele wasmachine aan. Want het volume dat je per wasbeurt kan wassen is beperkt en het gebruik vergt toch behoorlijk wat spierkracht, vooral dan het zwieren.

Ecologisch wasmiddel

Ben je het sleuren met grote flessen wasmiddel of zware pakken waspoeder bij je boodschappen beu? Of stel je je, net als wij, vragen bij de toch vrij hoge prijs van de traditionele wasmiddelen uit de supermarkt?

Maak dan voortaan je eigen ecologisch wasmiddel met dit recept:

Rasp 40 gram marseillezeep, 10-20 gram citroenzeep en 10-20 gram ossegalzeep en meng deze drie soorten zeepschilfers door elkaar met een houten lepel.

Voeg 40 gram huishoudsoda toe aan dit zeepmengsel.

Kook 3 tot 4 liter kraantjeswater en los de zeep-sodamengeling hierin op en meng goed door met je houten lepel.

Laat dit zeep-soda-water-mengsel afkoelen totdat het lauwwarm is, roer nog even goed door en giet met behulp van een trechter over in je oude, lege en uitgespoelde, flessen van vloeibaar wasmiddel.

Voor een heerlijk geurtje kan je per fles tien tot twintig druppels etherische olie van je favoriete geur toevoegen. Of je voegt een druppeltje etherische olie toe in het zeepbakje telkens je een wasmachine draait.

ecologisch wasmiddel
Ecologisch wasmiddel

De zeepschilfers hebben de neiging om weer een beetje aan elkaar te gaan kleven nadat het wasmiddel volledig afgekoeld is. Dus je fles even schudden voor gebruik is aan te bevelen.

Wij lazen op internet dat je met zelfgemaakt vloeibaar wasmiddel je wasmachine een keertje per maand eens een wasje op 90°C moet laten draaien, omdat de zeep soms de neiging heeft om aan de wand van je machine te blijven kleven. Die ervaring hadden wij niet, maar voor de zekerheid geven we deze tip toch maar mee.

Wat wij wel ervaarden is dat het witte wasgoed niet helemaal schoon werd met ons zelfgemaakt vloeibaar wasmiddel. Voor hardnekkige vlekken zoals die van chocomelk en spaghettisaus op witte kleding gebruiken wij daarom toch nog een beetje extra waspoeder-voor-witte-was uit de supermarkt bij de wasjes vanaf 60°C. En dat werkt prima!